Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2012

Χαρακτηριστικά παραδοσιακής ποίησης


Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2012


Διευθύνσεις στις οποίες μπορείτε να αναζητήσετε πληροφορίες για τον αλκοολισμό:

http://psi-gr.tripod.com/menu_alcohol.html , http://psi-gr.tripod.com/alcoholism_causes.html
http://web4health.info/el/answers/add-alcohol-pd.htm  ,  http://el.wikipedia.org

Προικοσύμφωνα που έμειναν στην ιστορία


Το περιεχόμενο περισσότερων από 3000 προικοσυμφώνων από κάθε περιοχή της Ελλάδας πήρε ηλεκτρονική μορφή, χάρη στο πρόγραμμα "Γαμήλια συμβόλαια στον ελληνικό χώρο 1500-1830", που εκπονήθηκε στο διάστημα της δεκαετίας 2000-2010 στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, με επιστημονικά υπεύθυνη την επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αγλαΐα Κάσδαγλη.

"Η προίκα υπήρχε από τα αρχαία χρόνια και αποτελούσε τη συμβολή της γυναίκας στον κοινό βίο. Αν και υπάρχουν αναφορές σε προικοσύμφωνα σε διάφορες πηγές, τα πρώτα ελληνικά προικοσύμφωνα που σώζονται χρονολογούνται γύρω στο 1500. Μέσα από τα προικοσύμφωνα βλέπει κανείς πώς γινόταν η μεταβίβαση της περιουσίας από τη μια γενιά στην άλλη και συχνά προικοσύμφωνα και διαθήκες αλληλοσυμπληρώνονταν.

Την προίκα την έδινε ο γονιός, ο θείος ή κάποιος άλλος συγγενής για να εξασφαλιστεί η νέα γενιά, αλλά και για να εξασφαλιστεί ο ίδιος ο προικοδότης στα γηρατειά του. Δηλαδή, έτσι εξασφαλιζόταν η συνέχεια μέσα στην οικογένεια.

Συνήθως. η προίκα αποτελούνταν από ρούχα και οικοσκευή, αλλά οι πιο πλούσιοι έδιναν κοσμήματα, χωράφια και σπίτια. Βλέπει κανείς σε προικοσύμφωνα να δίνονται ρούχα φορεμένα , το χρησιμοποιημένο τηγάνι της γιαγιάς ή δυο ρίζες ελιές σε ένα χωράφι ξένο κ.λπ.", εξήγησε στο ana-mpa η κ. Κάσδαγλη.


Προικοσύμφωνα που έμειναν στην ιστορία

Εικόνες και "άρωμα" μιας άλλης εποχής αποπνέουν κιτρινισμένα έγγραφα, βγαλμένα από αρχεία συμβολαιογράφων ή φυλαγμένα ευλαβικά από απογόνους ανθρώπων, που έφυγαν από τη ζωή χρόνια πριν. Χαρτιά πολυκαιρισμένα, που άλλοτε προκαλούν γέλιο και άλλοτε σκεπτικισμό.

Όπως ένα προικοσύμφωνο, που χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, με το οποίο "εν ονόματι της Αγίας Τριάδος και της κόρης Κοκόνας προστάτιδος της Νήσου Πόρου" η μελλόνυμφη Κητή προικίζεται- μεταξύ άλλων- με "δύο μεσοφόρια ολόγερα και μπουγαδιασμένα, ενάμισυ ζευγάρι σκάλτσες, έως ότου γίνη ο γάμος έχει καιρόν να πλέξη και την άλλη να γίνουν δυο ζευγάρια, δυο ζευγάρια παπούτσια το ένα μπαλωμένο", ενώ του γαμπρού του δίνεται "μια σκούφια, να φορά βραδιά παρά βραδιά για να μην τρυπήσει γρήγορα".


Στην προίκα της Κητής περιλαμβάνονται ακόμη δυο τσουκάλια της προγιαγιάς της, ένα...
ουροδοχείο "παστρικό και άπιαστο", αλλά και δυο κότες, ένας πετεινός, ένα κόσκινο κουκιά, σπιτίσια μακαρόνια και δυο οκάδες ελιές!

Ή ένα άλλο προικοσύμφωνο που συντάχθηκε στις 13-2-1898 (το ανακάλυψε στη Βέροια ο μελετητής Γιώργος Χιονίδης και παρουσιάστηκε στο Η΄ Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρείας), με το οποίο δίνεται προίκα συνολικής αξίας 50.000 γροσιών, στην οποία- μεταξύ άλλων- περιλαμβάνεται ένα σπίτι επιπλωμένο και ένα χωράφι στο σιδηροδρομικό σταθμό, με τον όρο ο γαμπρός και η νύφη να συγκατοικήσουν εφ' όρου ζωής με τους δύο γονείς της κοπέλας.

Πλούσια νύφη πρέπει να ήταν η Μαργήτσα, κόρη του Θεολόγου Δημητράκη, από τον Πλάτανο της Ανατολικής Θράκης, την οποία ο πατέρας της προίκισε το 1919, όχι μόνο με ρούχα, στρώματα, παπλώματα, σεντόνια, πετσέτες, υφάσματα μεταξωτά, αλλά και με χρυσαφικά και χωράφια.

"Το ενδιαφέρον στο προικοσύμφωνο της γιαγιάς μου της Μαργήτσας είναι ότι και ο γαμπρός, δηλαδή ο παππούς μου, δίνει στη νύφη ένα χρυσό πεντόλιρο, δύο χρυσά δαχτυλίδια, μία χρυσή καρφίτσα, χρυσό ρολόι, και διαμαντένιο σταυρό με χρυσή καδένα", αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μάρθα Αργιαντοπούλου, στα χέρια της οποία πέρασε το προικοσύμφωνο της γιαγιάς από τη θεία της.

"Ο παππούς μου και η γιαγιά μου, όταν ήρθαν στην Ελλάδα δεν έφεραν μαζί τους περιουσιακά στοιχεία. Ήταν πάμφτωχοι. Φαίνεται, όμως, πως στον Πλάτανο, όπου ζούσαν, ήταν πλούσιοι. Εκείνη την εποχή είχαν καταστραφεί τα αμπέλια των Γάλλων από φυλοξήρα και για να κάνουν κρασί αναγκάστηκαν να αγοράσουν όλη την παραγωγή σταφυλιών από τα Γανοχώρια, ανάμεσα στα οποία ήταν και ο Πλάτανος. Έτσι, μπορεί να εξηγηθεί πώς πλούτισαν οι κάτοικοι του Πλάτανου, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο προπάππους μου", αναφέρει η κ. Αργιαντοπούλου.


Παράλληλα, τονίζει ότι "το προικί της γυναίκας ήταν σιδεροκέφαλο", δηλαδή μπορεί να διαχειριζόταν την προίκα ο άντρας, αλλά δεν μπορούσε να την εκποιήσει, διότι η κυριότητα ανήκε στη γυναίκα. Σε περίπτωση διαζυγίου, την έπαιρναν τα παιδιά ή αν δεν υπήρχαν παιδιά την έπαιρνε πίσω η γυναίκα.

Σύμφωνα με την κ. Κάσδαγλη, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιοχή των Κυκλάδων, όπου προίκα δεν έδινε μόνο η νύφη, αλλά και ο γαμπρός.


Μάλιστα, το σπίτι της γυναίκας το έπαιρνε ως προίκα η πρώτη κόρη, η οποία είχε την υποχρέωση να δώσει το όνομα της μητέρας της στο κορίτσι που θα γεννούσε και στην κυριότητα του οποίου θα περνούσε η προίκα της μάνας.

Αντιθέτως, το σπίτι του άντρα περνούσε στην κυριότητα του γιού του, ο οποίος έπρεπε να πάρει το όνομα του παππού από την πλευρά του πατέρα.

 Πληροφορίες για το θεσμό της προίκας μπορείτε να αντλήσετε από τη σελίδα της διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας στο λήμμα για τη γυναίκα www.wikipedia.org






Τα προικοσύμφωνα ως πηγή αρχειακού υλικού



 a.roptro.sima.jpg.jpgΗ σπουδή παλαιών εγγράφων, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και φωτίζει από πολλές πλευρές την ιστορία ενός τόπου. Μας παρέχει ποικίλα στοιχεία τα οποία μπορεί κανείς να τα αξιοποιήσει επιστημονικά. Όλες αυτές οι γραπτές μαρτυρίες μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για την οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ζωή της νεοελληνικής κοινωνίας, για τη μνήμη του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Διότι ιστορία δεν υπάρχει χωρίς αρχεία, χωρίς πηγές και τεκμήρια. Τα προικοσύμφωνα είναι μία από τις πολλές κατηγορίες αρχειακού υλικού που πιθανόν να έχει κάθε οικογένεια στο σπίτι της καταχωνιασμένο πιθανόν σε κάποιο συρτάρι, ή παλιό ντουλάπι. Που τα νεώτερα μέλη θα είχαν από καιρό ξεφορτωθεί, όπως έκαναν με τις παλιές φωτογραφίες, ή τις εικόνες, ή τα ασπροκέντητα αυτά τα ανεκτίμητης αξίας κειμήλια μουσειακά πλέον είδη, αλλά «το επίσημον του εγγράφου» με την στρογγυλή σφραγίδα του συμβολαιογράφου ή την ταύτισή του με κάποια διαθήκη, τα έχει προς το παρόν προφυλάξει.
  Τα προικοσύμφωνα λοιπόν ως αρχειακές μαρτυρίες και ως ιστορικά τεκμήρια, είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα, τόσο από γλωσσική άποψη, όσο και από άποψη περιεχομένου, ως εθιμικού δικαίου και ως λαογραφική πηγή.
«Το προικοσύμφωνο όπως μας λέει η νομική επιστήμη, είναι συμβόλαιο όπερ συνάπτεται προκειμένου γάμου μεταξύ του γαμβρού και των γονέων ή κηδεμόνων της νύφης, ή και αυτής της ιδίας, και περιέχει κατάλογον όλως λεπτομερώς των κινητών και ακινήτων, τα οποία παρέχονται ως προιξ εις τον γαμβρόν.
Αντικείμενον της προικός, δύναται να είναι παν στοιχείο περιουσίας, ικανόν να επιφέρει επαύξησιν της περιουσίας του ανδρός, αδιάφορον αν δεν είναι προσοδοφόρον, ως ένδυμα, έπιπλα κλπ...»
«Κάλλιο γαϊδουρόδενε, παρά γαϊδουρογύρευε» όπως δηλαδή θα έλεγε και ο απλός λαός ή «το χαρτί και το μελάνι τον καλό γαμπρό τον κάνει» που σημαίνει ότι μόνο με τις γραπτές συμφωνίες υπάρχει εγγύηση.
 
Μερικά ιστορικά στοιχεία
 
Η ιδέα της προίκας αρχίζει την εποχή του Σόλωνα και περιορίζεται στα απολύτως αναγκαία για την κόρη. «Νύφη άπροικος παρρησίαν ουκ έχει», που σημαίνει νύφη χωρίς προίκα δεν έχει ελευθερίαν λόγου.
Ο Ευριπίδης στην Ανδρομάχη λέει : «Ταύτα θωρείται πατήρ, πολλοίς συν ευδοις, ωστ' ελευθεροστομείν», δηλαδή μου χαρίζει ο πατέρας μαζί με πολλά άλλα γαμήλια δώρα, ώστε να μπορώ να μιλάω.
Ο Πλάτωνας στην «Πολιτεία του» είναι πολέμιος της προίκας και την θεωρεί αντιδημοκρατική, λόγω του ότι ενώνονται μεγάλες περιουσίες και συγκεντρώνεται πολύς πλούτος σε χέρια λίγων.
Πρόκειται λοιπόν περί πανάρχαιου θεσμού σύμφωνα με τον οποίον η προσφορά προίκας ανάγεται στο θεσμό του γάμου με σύμβαση αγοραπωλησίας, όπου αντικείμενο της σύμβασης ήταν η γυναίκα και το τίμημα η προίκα.
Στο Ρωμαϊκό Δίκαιο κύριος σκοπός της προίκας ήταν η ανακούφιση των ανδρών από τα βάρη του γάμου. Το ποσόν οριζόταν ανάλογα με την κοινωνική θέση των συμβαλλομένων στο ορογαμιαίο συμβόλαιο, το οποίο μπορούσε εκ των προτέρων να καθορίζει ποια θα είναι η τύχη της προίκας σε περίπτωση διάλυσης του γάμου.
Στα χρόνια των βυζαντινών προίκα έδιναν και οι δύο οικογένειες στους μελλόνυμφους. Ο πατέρας του γαμπρού έδινε προίκα στη νύφη και ο πατέρας της νύφης έδινα «αντιπροίκιον» στον γαμπρό.
 
Νεότερα χρόνια
Στα νεότερα χρόνια και μετά την απελευθέρωση της χώρας μας από τους Τούρκου, οι βασιλείς και οι κυβερνώντες προσπάθησαν με κάθε τρόπο να φέρουν «νέα Ευρωπαϊκά ήθη» στους «απολίτιστους» Έλληνες. Ο Όθωνας είχε φέρει μαζί του Βαυαρούς αξιωματούχους προκειμένου να εκπολιτίσουν τους υπηκόους του. Όμως γρήγορα ήρθαν σε ρήξη με τους Έλληνες και ακολούθησε η έξωση του Όθωνα. Τον διαδέχθηκε ο Δανός πρίγκηπας Γεώργιος Γλύξμποργκ. Στην κυβέρνηση εναλλάσσονταν ο Χαρίλαος Τρικούπης και ο Θεόδωρος Δελιγιάννης.
Η Ελλάδα πλέον αρχίζει να αναπτύσσεται. Έργα γίνονται παντού και στην πρωτεύουσα και στην επαρχία, όπως ύδρευση, εξηλεκτρισμός, οδικό δίκτυο, σιδηρόδρομοι, βιομηχανική ανάπτυξη, εκσυγχρονισμός. Όμως παρ'όλη την πρόοδο που σημείωνε η Ελληνική κοινωνία, μία μεγάλη κατηγορία πολιτών, ο γυναικείος πληθυσμός παρέμεινε στο περιθώριο. Οι γυναίκες βίωναν το φυλετικό διαχωρισμό που επέβαλλαν τα ήθη της εποχής. Όλες μα όλες ζούνε με ένα όνειρο, το γάμο, που θα τις απελευθέρωνε από τον εγκλεισμό τους στο σπίτι και θα τις έδινε μια θέση στον ήλιο.
Μια από τις κύριες προϋποθέσεις για να κάνεις μια κοπέλα ένα καλό γάμο ήταν και η προίκα. Οι άλλες όπως η καλή συμπεριφορά, η γνώση της οικιακής οικονομίας, η υποταγή στον άντρα, ερχόντουσαν πολλές φορές σε δεύτερη μοίρα.
Αλίμονον στην κοπέλα που δεν είχε προίκα από την οικογένειά της. Γαμπροί δεν εμφανίζονταν, η κοπέλα μαράζωνε ή παντρευόταν κανέναν πολύ μεγαλύτερο της για να «μη μείνει στο ράφι». Έτσι λοιπόν ξεκινούσαν οι προφορικές συζητήσεις των δύο οικογενειών κι αν τα έβρισκαν στις συμφωνίες κατέληγαν στο συμβολαιογράφο, να επιβεβαιώσει και επίσημα το προικοσύμφωνο.
 
Προικοσύμφωνα του Αυλωναρίου
 
Παραθέτω τρία προικοσύμφωνα, δύο από Αυλωνάρι και ένα από την Οκτωνιά χαρακτηριστικά των ηθών και εθίμων αλλά και της αντίληψης περί γάμου της εποχής των, για να τα συγκρίνετε με τις απόψεις των δικών μας χρόνων. Πιστεύω ότι οι διαφορές είναι ελάχιστες.
 
Προικοσύμφωνο δρχ.15.000
 
Εν Αυλωναρίω και εν τη οικία και κατοικία του Γεωργίου κ. Βελλησαρίδου {......} την δεκάτην τρίτην Σεπτεμβρίου του χιλιοστού εννιακοσιοστού δευτέρου έτους (1902) ημέραν Παρασκευήν, ενώπιον εμού του συμβολαιογράφου Κονιστρίων Αριστείδου Ν. Ζάκη και μαρτύρων Νικολάου Ευστρ. Διονέλλη ιατρού και Νικολάου κ. Γκιζελή σιδηρουργού κατοίκων αμφοτέρων Αυλωναρίου {.....}.
Ενεφανίσθησαν αφ' ενός ο Γεώργιος Κων/νος Βελησσαρίδης κτηματίας κάτοικος Αυλωναρίου και αφ' ετέρου ο Νικόλαος Γ. Μόλαρης κτηματίας και η σύζυγός του Σοφία το γένος Γεωργίου Κ. Βελησσαρίδη εις τα του οίκου ασχολούμενη {........} και ωμολόγησαν τα εξής :
O μεν τούτος Γεώργιος Κ. Βελησσαρίδης ότι προς πέντε περίπου ετών υπάνδρευσε την ανωτέρω θυγατέρα του Σοφίαν κατά τους θείους και Αποστολικούς κανόνες της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας εις πρώτον νόμιμον γάμον μετά των ανωτέρω Νικόλαον Γ. Μόλαρη και παρέλειψε να συντάξει το απαιτούμενο συμβόλαιον προικοδοσίας προς τον γαμβρόν του τούτων υπέρ της θυγατρός του και σύζυγον αυτού Σοφίας, σήμερον δε εκουσίως εζήτησε την σύναξιν του παρόντος προκοσυμφώνου και ομολογεί ότι προικίζει τον ειρημένον γαμβρόν του Νικολάου Γ. Μόλαρη την εξής ακίνητον και κινητήν αυτού περιουσίαν, ήτο δίδες ως προίκα εις αυτόν τα εξής ακίνητα κτήματά του.
1.Εάν αγρόν....... κείμενον εις την θέσιν Κουρβουνέϊκα {......}
2....3....4.
23.Το κατά την επιτόπιον συνήθειαν και κοινώς λεγόμενον νυμφοστήλιον απαρτιζόμενον εκ ρουχικών ανδρικών και γυναικείων, στρωμμάτων, εφαπλωμάτων, χαλκίνων σκευών, μαγειρικής, κοισελών, οινοδοχείων και λοιπών επιστήλων όπως επίσης προικίζει εις αυτόν υπέρ της θυγατρός και όπερ παρέλαβεν από της ημέρας του γάμου των και κατέχει έκτοτε.
24.Μία φορβίδα μεγάλης ηλικίας μετρίου αναστήματος και χρώματος κοκκίνου....{.....}
...Ο Νικόλαος Γ. Μόλαρης και η συζυγός του Σοφία ευχαρίστως αποδέχονται τα ως ανωτέρω προικοδότην πεθερόν και πατέρα των και παρέλαβον εις την κατοχήν νομήν κυριότητά του από σήμερον άπασαν την προικισθείσαν αυτοίς περιουσίαν {....}
 
Προικοσύμφωνον δρχ. 3.200
 
Εν χωρίω Οκτωνιά και εν τη οικία ως κατοικία τον Κυριάκον Νικ. Μπαρόλα {....} την εικοστήν εβδόμην (27) του μηνός Απριλίου του χιλιοστού εννεακοσιοστού δεκάτου ενάτου (1919) έτους.... ημέραν Σάββατον, ενώπιον εμού του Συμβολαιογράφου Αυλώνος Αριστείδου Αρ. Ζησίου κατοικούντος και εδρεύοντος εν Αυλωναρίω, παρουσία και των μαρτύρων Ιωάννου Ν. Πολύχρονου και Αναστασίου Κ. Παπασαλή γεωργών αμφοτέρων και κατοίκων Οκτωνιάς {....}
Ενεφανίσθησαν οι επίσης γνωστοί προς εμέ και τους μάρτυρας και μη εξαιρετέοι, αφ' ενός ο Κυριάκος Νικ. Μπαρόλας γεωργός κάτοικος Οκτωνιάς και αφ' ετέρου ο Γεώργιος Στυλ. Λαγός γεωργός επίσης, κάτοικος του χωρίου Κόσκινα του τέως Δήμου Ζαμυνέων και εκ τρίτου η Μαριγώ Κυριάκου Ν. Μπαρόλα εις τα του οίκου ασχολουμένη κάτοικος Οκτωνιάς και συνωμολόγησαν τα εξής :
Ότι ο πρώτος τούτων Κυριάκος Νικ. Μπαρόλας προκειμένου να έρθη εις γάμον κοινωνίαν η εκ τρίτου συμβαλλομένη θυγάτηρ του Μαριγώ μετά του δευτέρου συμβαλλομένου Γεωργίου Στ. Λαγού, τελεσθησομένου του γάμου αύριον κατά τους θείους και ιερούς κανόνας της Ορθοδόξου Ανατολικής ημών εκκλησίας, συνιστάς εκουσίως και ευχαρίστως προς τον μελλγαμβρόν του και υπέρ της μελλονύμφου θυγατρός της Μαριγώς, ως προίκα :
Αον δραχμάς μετρητάς τρεις χιλιάδες (αρ.3.000) εκ των οποίων δραχμάς μεν χιλίας πεντακοσίας (αρ.1500) έλαβον ο προικολήπτης σήμερον ενώπιόν μου και των μαρτύρων εκ μετρητά, τας δε υπολοίπους δραχμάς χιλίας πεντακοσίας (αρ.1.500) θέλει λάβει ο προικολήπτης εις προθεσμίαν ενός έτους από σήμερον άνευ τόκου {.....}
Βον Το κατά την επιτόπιον συνήθειαν συμφοστήλιον απαρτιζόμενον εκ ρουχικών, ανδρικών και γυναικείων στρευμάτων, εφαπλωμάτων, χαλκίνων σκευών και λοιπών εκτιμηθέντων υπό των συμβαλλομένων δια την επιβολήν του τέλους χαρτοσήμου εις δραχμάς διακοσίας (αρ.200) {....}.
Ο δε μελλογαμβρός Γεώργιος Στυλ. Λαγός εδέχθη ευχαρίστως την δεδομένην αυτώ προίκα και υπόσχεται να τελέση τους γάμους του μετά της Μαριγώς Κυριάκου Νικολ. Μπαρόλα. Η δε μελλόνυμφος Μαριγώ Κυριάκου Νικ. Μπαρόλα, εδήλωσαν ότι συναινεί εις πάντα τ' ανωτέρω {...}.
 
Αριθ. 245
 
διακοσιοστός τεσσαρακοστός πέμπτος
Προικοσύμφωνον δρχ. 15.000
 
Εν Αυλωναρίω και εν τω οικία και κατοικία του Γεωργ. Κ. Βελησσαρίδου ......... αυτός του Αυλωναρίου ευθακρός σύνταξιν του παρόντος κληθείς μετέβων σήμερον την δεκάτην τρίτην Σεπτεμβρίο

Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2012

Τελικές εργασίες 2011 -2012 στο πλαίσιο της διδασκαλίας τα φύλα στη λογοτεχνία



Τιμή και χρήμα, Κ. Θεοτόκης
Δουλευτάδες κι οι δυο ποιόν έχουμε ανάγκη;

Πραγματευτείτε σε μορφή άρθρου το θεσμό της προίκας (από ιστορική και κοινωνιολογική άποψη) (500-600 λέξεις)

Το μοιρολόγι της φώκιας

Διερευνήστε  το σημαντικό βοηθητικό ρόλο που έπαιζαν οι ηλικιωμένες  γυναίκες στα σπίτια των παιδιών τους στις αρχές του 20ου αιώνα, όπως διαφαίνεται στα έργα του Παπαδιαμάντη: Το μοιρολόι της φώκιας ,η Φόνισσα, η Σταχτομαζώχτρα. (Δοκίμιο 500 -600 λέξεων).Tα δύο πρώτα μπορείτε να τα αναζητήσετε στη σελίδα του υπουργείου παιδείας ψηφιακό σχολείο-μαθήματα β λυκείου - κείμενα νεοελλην.λογοτεχνίας.Το τρίτο ανήκει στα χριστουγεννιάτικα του Παπαδιαμάντη.Θα το βρείτε αναδημοσιευμένο και στο μπλογκ μας.

Το σπίτι του δασκάλου

Διερευνήστε τη μεταστροφή της προσωπικότητας των ατόμων κάτω από την πίεση οικονομικών δυσκολιών όπως διαφαίνεται στα διηγήματα: Το σπίτι του δασκάλου του Χατζόπουλου ,  και ο Σιούλας ο Ταμπάκος του Χατζή. (Δοκίμιο 500 -600 λέξεων) μπορείτε να τα αναζητήσετε στη σελίδα του υπουργείου παιδείας ψηφιακό σχολείο-μαθήματα β λυκείου - κείμενα νεοελλην.λογοτεχνίας το πρώτο και ψηφιακό σχολείο-μαθήματα γ λυκείου - κείμενα νεοελλην.λογοτεχνίας το δεύτερο.

Η τιμή και το χρήμα, Κ. Θεοτόκης
Ανάθεμα τα τάλαρα.

Διερευνήστε  τη σημασία της απόφασης της Ρήνης να μεγαλώσει μόνη το παιδί της σε ένα κόσμο που δε συγχωρεί στη γυναίκα να κάνει ένα παιδί εκτός γάμου (Δοκίμιο  500- 600 λέξεων)

Τα χταποδάκια

Σκιαγραφείστε τα χαρακτηριστικά των μοναχικών ανθρώπων που θεωρούν ότι το ποτό μπορεί να λιγοστέψει τη μοναξιά τους σε μία εισήγηση με αυτό το θέμα 500 -600 λέξεων.

Καλή επιτυχία παιδιά!







Παπαδιαμάντης, Η Σταχτομαζώχτρα

Μεγάλην ἐξέφρασεν ἔκπληξιν ἡ γειτόνισσα τὸ Ζερμπινιώ, ἰδοῦσα τῇ ἡμέρᾳ τῶν Χριστουγέννων τοῦ ἔτους 187… τὴν θεια-Ἀχτίτσα φοροῦσαν καινουργῆ μανδήλαν, καὶ τὸν Γέρο καὶ τὴν Πατρώνα μὲ καθαρὰ ὑποκαμισάκια καὶ μὲ νέα πέδιλα.
Τοῦτο δὲ διότι ἦτο γνωστότατον ὅτι ἡ θεια-Ἀχτίτσα εἶχεν ἰδεῖ τὴν προῖκα τῆς κόρης της πωλούμενην ἐπὶ δημοπρασίας πρὸς πληρωμὴν τῶν χρεῶν ἀναξίου γαμβροῦ, διότι ἦτο ἔρημος καὶ χήρα καὶ διότι ἀνέτρεφε τὰ δυὸ ὀρφανὰ ἔγγονά της μετερχομένη ποικίλα ἐπαγγέλματα. Ἦτο (ἂς εἶναι μοναχή της!) ἀπ᾿ ἐκείνας ποὺ δὲν ἔχουν στὸν ἥλιο μοῖρα. Ἡ γειτόνισσα τὸ Ζερμπινιὼ ὤκτειρε τὰς στερήσεις τῆς γραίας καὶ τῶν δυὸ ὀρφανῶν, ἀλλὰ μήπως ἦτο καὶ αὐτὴ πλουσία, διὰ νὰ ἔλθῃ αὐτοῖς ἀρωγὸς καὶ παρήγορος;
Εὐτυχὴς ὁ μακαρίτης, ὁ μπαρμπα-Μιχαλιός, ὅστις προηγήθη εἰς τὸν τάφον τῆς συμβίας Ἀχτίτσας, χωρὶς νὰ ἴδῃ τὰ δεινὰ τὰ ἐπικείμενα αὐτῇ μετὰ τὸν θάνατόν του. Ἦτο καλῆς ψυχῆς, ἂς εἶχε ζωή! ὁ συχωρεμένος. Τὰ δυὸ παιδιά, τὰ ἀδιαφόρετα, ὁ Γεώργης καὶ ὁ Βασίλης, ἐπνίγησαν βυθισθείσης τῆς βρατσέρας των τὸν χειμῶνα τοῦ ἔτους 186… Ἡ βρατσέρα ἐκείνη ἀπωλέσθη αὔτανδρος, τί φρίκη, τί καημός! Τέτοια τρομάρα καμμιᾶς καλῆς χριστιανῆς νὰ μὴν τῆς μέλλῃ.
Ὁ τρίτος ὁ γυιός της, ὁ σουρτούκης, τὸ χαμένο κορμί, ἐξενιτεύθη, καὶ εὐρίσκετο, ἔλεγαν, εἰς τὴν Ἀμερικήν. Πέτρα ἔρριξε πίσω του. Μήπως τὸν εἶδε; Μήπως τὸν ἤκουσεν; Ἄλλοι πάλιν πατριῶτες εἶπαν ὅτι ἐνυμφεύθη εἰς ἐκεῖνα τὰ χώματα, κ᾿ ἐπῆρε, λέει, μιὰ φράγκα. Μιὰ ῾γγλεζοπούλα, ἕνα ξωθικό, ποὺ δὲν ἤξευρε νὰ μιλήσῃ ρωμέικα. Μὴ χειρότερα! Τί νὰ πῇ κανείς, ἠμπορεῖ νὰ καταρασθῇ τὸ παιδί του, τὰ σωθικά του, τὰ σπλάχνα του;
Ἡ κόρη της ἀπέθανεν εἰς τὸν δεύτερον τοκετόν, ἀφεῖσα αὐτῇ τὰ δυὸ ὀρφανὰ κληρονομίαν. Ὁ πατεριασμένος τους ἐζοῦσε ἀκόμα (ποὺ νὰ φτάσουν τὰ μαντᾶτα του, ὥρα τὴν ὥρα!), μὰ τί νοικοκύρης, τὸ πρόκοψε ἀλήθεια! Χαρτοπαίκτης, μέθυσος καί [μὲ] ἄλλας ἀρετὰς ἀκόμη. Εἶπαν πῶς ξαναπαντρεύτηκε ἀλλοῦ, διὰ νὰ πάρῃ καὶ ἄλλον κόσμον εἰς τὸν λαιμόν του, ὁ ἀσυνείδητος! Τέτοιοι ἄντρες!… Ἔκαμε δὰ κι αὐτὴ ἕνα γαμπρό, μὰ γαμπρὸ (τὸ λαμπρὸ τ᾿ νὰ βγῆ!).
Τί νὰ κάμῃ, ἔβαλε τὰ δυνατά της, κ᾿ ἐπροσπαθοῦσε ὅπως-ὅπως νὰ ζήσῃ τὰ ὀρφανά. Τί ἀξιολύπητα, τὰ καημένα! Κατὰ τὰς διαφόρους ὥρας τοῦ ἔτους, ἐβοτάνιζε, ἀργολογοῦσε, ἑμάζωνε ἐλιές, ἐξενοδούλευε. Ἑμάζωνε κούμαρα καὶ τὰ ἔβγαζε ρακί. Μερικὰ στέμφυλα ἀπ᾿ ἐδῶ, κάμποσα βότσια ἀραβοσίτου ἀπ᾿ ἐκεῖ, ὅλα τὰ ἐχρησιμοποίει. Εἶτα κατὰ Ὀκτώβριον, ἅμα ἤνοιγαν τὰ ἐλαιοτριβεῖα, ἔπαιρνεν ἕνα εἶδος πῆχυν, ἓν πενηντάρι ἐκ λευκοσιδήρου, μίαν στάμναν μικράν, κ᾿ ἐγύριζεν εἰς τὰ ποτόκια, ὅπου κατεστάλαζαν αἱ ὑποσταθμοὶ τοῦ ἐλαίου, κ᾿ ἑμάζωνε τὴν μούργα. Διὰ τῆς μεθόδου ταύτης ὠκονόμει ὅλον τὸ ἐνιαύσιον ἔλαιον τοῦ λυχναρίου της.
Ἀλλὰ τὸ πρώτιστον εἰσόδημα τῆς θεία-Ἀχτίτσας προήρχετο ἐκ τοῦ σταχομαζώματος. Τὸν Ἰούνιον κατ᾿ ἔτος ἐπεβιβάζετο εἰς πλοῖον, ἔπλεεν ὑπερπόντιος καὶ διεπεραιοῦτο εἰς Εὔβοιαν. Περιεφρόνησε τὸ ὀνειδιστικὸν ἐπίθετον τῆς «καραβωμένης», ὅπερ ἐσφενδόνιζον ἄλλα γύναια κατ᾿ αὐτῆς, διότι ὄνειδος ἀκόμη ἐθεωρεῖτο τὸ νὰ πλέῃ γυνὴ εἰς τὰ πελάγη. Ἐκεῖ, μετ᾿ ἄλλων πτωχῶν γυναικῶν, ἠσχολεῖτο συλλέγουσα τοὺς ἀστάχυς, τοὺς πίπτοντας ἀπὸ τῶν δραγμάτων τῶν θεριστῶν, ἀπὸ τῶν φορτωμάτων καὶ κάρρων. Κατ᾿ ἔτος, οἱ χωρικοὶ τῆς Εὐβοίας καὶ τὰ χωριατόπουλα ἔρριπτον κατὰ πρόσωπον αὐτῶν τὸ σκῶμμα: «Νά! οἱ φ᾿στάνες! μᾶς ᾖρθαν πάλιν οἱ φ᾿στάνες!» Ἀλλ᾿ αὕτη ἔκυπτεν ὑπομονητική, σιωπηλή, συνέλεγε τὰ ψιχία ἐκεῖνα τῆς πλούσιας συγκομιδῆς τοῦ τόπου, ἀπήρτιζε τρεῖς ἢ τεσσάρας σάκκους, ὁλόκληρον ἐνιαυσίαν ἐσοδείαν δι᾿ ἐαυτὴν καὶ διὰ τὰ δυὸ ὀρφανά, τὰ ὁποῖα εἶχεν ἐμπιστευθῆ ἐν τῷ μεταξὺ εἰς τὰς φροντίδας τῆς Ζερμπινιῶς, καὶ ἀποπλέουσα ἐπέστρεφεν εἰς τὸ παραθαλάσσιον χωρίον της.